دیوان حافظ یکی از برجستهترین یادگارهای ادبیات کهن ایران است که در کنار دیگر متون نظم و نثر فارسی همچون شاهنامة فردوسی، کلیات سعدی، مثنوی و غزلیات مولانا و خمسة نظامی ـ که براستی ارکان قومیت و ملیت ایرانی هستند ـ بر تارک یادگارهای ادبیات کهن جهان میدرخشد.
کمتر فارسیزبانی است که غزلی از او به یاد نداشته باشد و گاهگاه سینه را به زمزمة بیتی از او از هرچه غم عالم که هست نزداید. به همین جهت و بسیاری جهات دیگر است که دیوان غزلیات سعدی نیز همچون دیوان حافظ همدم سفر و حضرِ ما بوده است.
مرحوم محمدعلی فروغی در نسخهای از قصاید سعدی که خود تصحیح کرده اعتقاد دارد به روشی تازه دست یازیده و از کتاب گلستان شروع کرده سپس به بوستان پرداخته و قسمت اعظم غزلیات شیخ اجل سعدی را در جلد سوم قرار داده است
گلشیرى بر «کلیات سعدى» مقدمهاى موشکافانه نوشت که بخشى از آن پیشگفتار همین کتاب است. اندیشه انتشار «گلستان سعدى» با شرح و ویرایش هوشنگ گلشیرى که بر ترویج آثار کلاسیک اهتمام میورزید در پى انتشارهمان کتاب آمد...
این کتاب مشتمل است بر مقدمهای در نعت خدا و سبب تحریر کتاب و آنگاه هشت باب گلستان میآید: در سیرت پادشاهان، در اخلاِ ق درویشان، در فضیلت قناعت، در فواید خاموشی، در عشق و جوانی، در ضعف و پیری، در تأثیر تربیت، در آداب صحبت
مولانا جلالالدّین محمد بلخی مشهور به مولوی در میانِ بزرگان اندیشه و شعر ایران شأن والایی دارد و هر کس یا گروهی از نظرگاه خاصی تحسینش میکند. وی در نزد ایرانیان و بیشتر صاحبنظران جهان، در مقام عارفی بزرگ، شاعری نامدار، فیلسوفی تیزبین و انسانی کامل شناخته شده است
شعر کوتاه فارسی به دنبال سنتهای هزار سالۀ آن تا به امروز ادامه یافته است. اما بیگمان حیات مدرن آن را باید از شعر نیما آغاز کرد و از زیباترین سرودههای او که البته کوتاه سرودههای او نیز هستند.